Men zegt dat veel mensen, in meer of mindere mate, te maken krijgt met keuzestress. Tijdens de feestdagen schijnt meer dan 50% van de mensen last van keuzestress te hebben. Wat is keuzestress precies, wat kan de keuzestress triggeren en hoe voorkom je dat je tegen keuzestress aanloopt?
Wat is keuzestress?
Keuzestress is een van de vele vormen van stress die een mens kan ervaren. Het gaat bij keuzestress om de (vele) keuzemogelijkheden die er op vele vlakken zijn. Dit kan dus resulteren in het tot komen tot beslissingen. De druk die er vervolgens kan ontstaan, bijvoorbeeld omdat je in tijdnood komt, verhoogt het stressniveau.
De dilemma’s tijdens de feestdagen
De keuzestress tijdens de feestdagen kan te maken hebben met wanneer je met cadeautjes bezig bent. In sommige families is het Sinterklaasfeest voor een kleinigheid en met Kerstmis grote(re) cadeaus en soms is het andersom. Families op een lijn krijgen kan als moeilijk zijn. Mensen proberen de voors en tegens tegen elkaar af te wegen. Omdat mensen verschillend reageren, kunnen reacties weer tot onzekerheid leiden over wanneer het beste moment voor de cadeaus is.
Een ander moment van keuzestress kan zijn dat mensen niet weten om voor één groot of meerdere kleine cadeautjes te gaan. Bij de eerste keuze kan dan weer het probleem zijn of het groot genoeg is en bij de meerdere kleine cadeautjes kan dit leiden tot het gevoel alleen prullaria te geven. Waar kies je dus voor.
Tenslotte speelt ook nog bij menigeen dat men simpelweg niet kan kiezen voor welk cadeau te gaan. Die mensen kom ik nog wel eens tegen. Dan weten ze bijvoorbeeld dat ze een sieraad willen geven, maar ja … welke kleur, wat voor materiaal en gaat men voor een ring, oorbellen of een setje met ketting of armband. Eerlijk, er is ook veel keus, maar ik probeer mensen altijd mee te geven, dat ze zich even goed moeten concentreren op de persoon die een cadeautje krijgt. Wat draagt iemand vaker qua stijl en kleur, waar heb je iemand wel eens over gehoord etc. Vaak komt er dan vanzelf wat bovendrijven om tot een beslissing te komen en anders kun je altijd nog binnen 30 dagen ruilen/retourneren!
Tips bij keuzestress
In algemene zin kan je voor jezelf wel wat zaken op rij zetten ter voorkoming van keuzestress. Relativeren, iedere keer opnieuw, is essentieel.
- Belangrijk is dat je er niet vanuit moet gaan dé ultieme perfecte keuze te maken. Je legt jezelf dan een dusdanige druk op, dat het eerder nog moelijker wordt om tot een keuze te komen. Laat dat perfectionisme dus even los. Je doet je best als je voor keuzes staat, maar of het de perfecte keuze is … dat weet je simpelweg niet. Laat dit gegeven dus los.
- Zorg dat je voorbereiding goed is waar je ook een keuze uit moet maken. Verdiep je in de materie. Zo maak je het jezelf eenvoudiger om tot een gedegen afweging te komen.
- Stel je grenzen. Als je keuzestress hebt, kan je jezelf verliezen omdat je maar niet kunt komen tot die beslissing. Maak een tijdlijn om te komen tot het beslismoment. Stel ook grenzen als het om geld gaat (het uit te geven bedrag). Als je er even niet uitkomt, leg jezelf een time out op. Even je hoofd leegmaken en dan weer verder. Dit kan nieuwe inzichten geven.
- Als je kunt kiezen uit veel mogelijkheden, dan maak je het jezelf moeilijk. Perk dus je keuzemogelijkheden in door ‘de buitenranden’ alvast af te laten vallen. Steeds verder afpellen tot je tot de kern komt. Met een beetje geluk. hoef je dan niet meer te kiezen.
- Tenslotte is het ook goed je te beseffen dat je iets soms niet weet … en leg je daar bij neer. Bedenk wel vóóraf hoe je dan verder gaat. Mogelijk met behulp van iemand anders
Nu klinken tips wellicht gemakkelijker dan de praktijk uitwijst, maar als je niet aan jezelf werkt, blijft die keuzestress op allerlei niveaus een rol spelen. Aan jezelf werken, kan je helpen om dit soort dilemma’s de baas te kunnen. Leg jezelf dus op dat je relativeert, zodra je de keuzestress voelt opkomen. Indien nodig kan iemand je in je directe omgeving mogelijk helpen.
Mijn ervaring is dat je er ook bij mijn sieraden altijd weer uitkomt, eventueel met een beetje hulp. Succes!
Keuzestress is een vorm van stress waarbij de vele keuzemogelijkheden op verschillende vlakken kunnen resulteren in het moeilijk maken van beslissingen. Dit kan leiden tot druk, vooral als er tijdsdruk is.
Mensen kunnen tijdens de feestdagen last hebben van keuzestress als gevolg van dilemma’s over het geven van cadeaus. Dit kan te maken hebben met vragen zoals: “geef ik één groot cadeau of meerdere kleine cadeaus?” of “welk cadeau moet ik kiezen?”
Enkele tips voor het omgaan met keuzestress zijn:
- Relativeer en leg jezelf niet te veel druk op.
- Bereid jezelf goed voor en verdiep je in de materie.
- Stel grenzen en neem een pauze als je vastloopt.
- Beperk je keuzemogelijkheden door bepaalde opties af te laten vallen.
- Besef dat het oké is als je niet alles weet en vraag eventueel hulp.